Το να έχεις υπάρξει σε σχέση με έναν νάρκισσο μοιάζει με μια αργή, σταδιακή διάβρωση της ψυχής. Δεν συμβαίνει απότομα, αλλά μέρα με τη μέρα μπορεί να αρχίσεις να αμφιβάλλεις για την αξία σου, να μην εμπιστεύεσαι πια τη διαίσθησή σου, και να νιώθεις σαν σκιά του παλιού σου εαυτού.
Η κακοποίηση από νάρκισσο – με συναισθηματικό χειρισμό, gaslighting, εναλλαγές εξιδανίκευσης και απαξίωσης – αφήνει βαθιά σημάδια στην αυτοεκτίμηση.
Αλλά η θεραπεία είναι δυνατή. Και παρακάτω σου έχω μερικά βήματα για να αρχίσεις να την ξαναχτίζεις:
1. Αναγνώρισε αυτό που συνέβη (χωρίς να κατηγορείς τον εαυτό σου)
Το πρώτο βήμα είναι να αποδεχτείς ότι αυτό που βίωσες ήταν αληθινό. Οι νάρκισσοι διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα τόσο έξυπνα, που μπορεί να φτάσεις να αμφισβητείς τη δική σου μνήμη. Το να ονομάσεις την κακοποίηση για αυτό που ήταν – συναισθηματικός χειρισμός, gaslighting, υποκριτική αγάπη, απαξίωση – είναι το πρώτο βήμα για να αποσυνδεθείς από την ενοχή.
Δεν ήσουν αδύναμος επειδή αγάπησες. Ήσουν άνθρωπος.
Και τώρα είσαι αρκετά δυνατός για να φύγεις και να ξανασταθείς στα πόδια σου.
2. Ξανασύνδεσου με τη δική σου εσωτερική φωνή
Ένας νάρκισσος σε εκπαιδεύει να εμπιστεύεσαι μόνο τη δική του εκδοχή της πραγματικότητας. Σιγά-σιγά χάνεις επαφή με τις δικές σου σκέψεις και συναισθήματα.
Ήρθε η ώρα να εμπιστευτείς ξανά τον εαυτό σου.
Ξεκίνα απλά:
- Γράφε τις σκέψεις σου χωρίς να τις κρίνεις
- Κάνε λίγα λεπτά mindfulness κάθε μέρα
- Πάρε μικρές καθημερινές αποφάσεις χωρίς να ζητάς επιβεβαίωση
Όσο περισσότερο ακούς τον εαυτό σου, τόσο πιο καθαρά θα σε ακούς.
3. Θέσε όρια και κράτησέ τα
Αν ο νάρκισσος είναι ακόμη στη ζωή σου (π.χ. γονέας του παιδιού σου), τα όρια είναι απαραίτητα.
- Ξεκαθάρισε τι δέχεσαι και τι όχι
- Επικοινώνησε μόνο μέσω email ή apps αν χρειάζεται
- Μην μπαίνεις σε εξηγήσεις. Οι νάρκισσοι τρέφονται από τη συναισθηματική σου αντίδραση
Το να θέτεις και να διατηρείς όρια σου θυμίζει πως τώρα εσύ έχεις τον έλεγχο.
4. Να περιβάλλεσαι από ανθρώπους που σε κάνουν να νιώθεις ασφαλής
Η ναρκισσιστική κακοποίηση σε απομονώνει. Μπορεί να έχασες φίλους ή να πίστεψες ότι “εσύ φταις για όλα”.
Αλλά δεν είσαι μόνος.
- Επικοινώνησε με ανθρώπους που σε σέβονται και σε στηρίζουν
- Βρες μια ομάδα υποστήριξης (δια ζώσης ή online)
- Ζήτησε βοήθεια από θεραπευτή με εμπειρία στη ναρκισσιστική κακοποίηση
5. Γιόρτασε τις μικρές σου νίκες
Μετά την κακοποίηση, ακόμη και το να πεις «όχι», να εκφράσεις μια άποψη ή να βάλεις όριο μπορεί να σε τρομάζει.
Αλλά κάθε τέτοιο βήμα είναι και μια νίκη.
- Κράτα ένα “τετράδιο αυτοεκτίμησης” και γράφε τι έκανες καλά μέσα στη μέρα
- Επιβράβευσε τον εαυτό σου για κάθε μικρό βήμα: ένα όχι, ένα όριο, μια επιλογή υπέρ σου
6. Ξαναβρες τον εαυτό σου, μακριά από τη δική τους επιρροή
Συχνά μέσα στη σχέση με νάρκισσο, χάνεις την ταυτότητά σου. Παίζεις ρόλους: του φροντιστή, του ειρηνοποιού, του “υπομονετικού”.
Ήρθε η ώρα να θυμηθείς ποιος είσαι, εσύ.
Ρώτησε τον εαυτό σου:
- Τι με ευχαριστεί;
- Τι με γεμίζει;
- Τι αξίες θέλω στις σχέσεις μου;
Η αυτοεκτίμηση ξαναχτίζεται όταν θυμάσαι τι σε κάνει να νιώθεις άνθρωπος, όχι τι ήθελε ο άλλος να είσαι.
Η θεραπεία μετά από μια ναρκισσιστική σχέση είναι πράξη γενναιότητας.
Μπορεί να νιώθεις κομμάτια, αλλά δεν είσαι σπασμένος.
Κομμάτι-κομμάτι, μπορείς να ξαναχτίσεις τον εαυτό σου. Να ξαναβρείς τη φωνή σου. Να χτίσεις μια ζωή που σε σέβεται.
Γιατί αξίζεις αγάπη, σεβασμό και ηρεμία.Κι αν θέλεις να κάνεις το επόμενο βήμα και να μάθεις περισσότερα για το πώς να ξεφύγεις από την επιρροή των ναρκισσιστικών συμπεριφορών, μπορείς πάντα να μου γράψεις στο efi@efimesitidou.com