Σε τοξικές σχέσεις με νάρκισσους, το gaslighting είναι από τις πιο ύπουλες και καταστροφικές μορφές συναισθηματικής κακοποίησης. Είναι διακριτικό, χειριστικό και βαθιά επώδυνο – συχνά αφήνοντας το θύμα να αμφισβητεί την ίδια του την πραγματικότητα.
Το πιο επικίνδυνο στοιχείο δεν είναι μόνο η ίδια η πράξη, αλλά και οι ψυχολογικές της συνέπειες που συσσωρεύονται με τον καιρό.
Τι είναι το Gaslighting;
Το gaslighting είναι μια μορφή ψυχολογικής χειραγώγησης, όπου ο δράστης προσπαθεί να σπείρει αμφιβολίες στο μυαλό του άλλου, κάνοντάς τον να αμφισβητεί τη μνήμη, την αντίληψη ή ακόμα και τη λογική του.
Σε ναρκισσιστικές σχέσεις, χρησιμοποιείται για να ελέγξει, να αποφύγει την ευθύνη και να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα. Ένας νάρκισσος μπορεί να αρνηθεί ότι είπε κάτι που θυμάσαι καθαρά, να απορρίψει τα συναισθήματά σου λέγοντας πως είσαι “πολύ ευαίσθητος”, ή να σε κατηγορήσει για πράγματα που εκείνος έκανε.
Με τον καιρό, αυτά τα μικρά “μπερδέματα” διαβρώνουν την αυτοπεποίθηση και την εμπιστοσύνη στον εαυτό σου, κάνοντάς σε να μην ξέρεις πλέον τι είναι αλήθεια και τι όχι.
Γιατί οι Νάρκισσοι Χρησιμοποιούν Gaslighting;
Οι νάρκισσοι έχουν ανάγκη να διατηρούν έλεγχο και ανωτερότητα. Το gaslighting είναι ένα “όπλο” που τους βοηθά να:
- Αποφεύγουν την ευθύνη για τις πράξεις τους
- Κυριαρχούν στη σχέση
- Ξαναγράφουν την ιστορία όπως τους συμφέρει
- Σε απομονώνουν συναισθηματικά, κάνοντάς σε να νιώθεις ασταθής ή εξαρτημένος
Με αυτόν τον τρόπο, σε κάνουν να αμφισβητείς τον εαυτό σου και να νιώθεις αδύναμος, ώστε να παραμένεις στη σχέση πιο εύκολα διαχειρίσιμος.
Ψυχολογικές Επιπτώσεις του Gaslighting
Η συναισθηματική φθορά που προκαλεί μπορεί να είναι τεράστια. Συχνά προκαλεί:
- Χρόνια αμφιβολία για τον εαυτό
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Άγχος και κατάθλιψη
- Απομόνωση από φίλους και οικογένεια
- Αίσθηση αδυναμίας και παγίδευσης
Η καθημερινή αμφισβήτηση της πραγματικότητας σε κάνει να νιώθεις πως “χάνεις το μυαλό σου”.
Τι Μπορείς να Κάνεις για να Αντιμετωπίσεις το Gaslighting
Η επούλωση από αυτή τη μορφή κακοποίησης απαιτεί συνειδητή και τρυφερή προσέγγιση προς τον εαυτό σου. Μερικά βήματα που μπορείς να ξεκινήσεις:
- Αναγνώρισε τα μοτίβα. Το πρώτο βήμα είναι να καταλάβεις τι συμβαίνει. Το gaslighting δεν είναι δικό σου φταίξιμο.
- Κράτα σημειώσεις. Καταγράφοντας γεγονότα και συνομιλίες, επιβεβαιώνεις την αλήθεια σου και δεν πέφτεις εύκολα στη χειραγώγηση.
- Βάλε όρια. Οι νάρκισσοι συχνά τα παραβιάζουν. Μάθε να λες “όχι” και να υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου.
- Αναζήτησε υποστήριξη. Από φίλους που σε καταλαβαίνουν, από ομάδα υποστήριξης ή από ειδικό που γνωρίζει το θέμα.
- Ξαναχτίσε την εμπιστοσύνη στον εαυτό σου. Όταν μπερδεύεσαι, ρώτα τον εαυτό σου: “Τι ξέρω ότι είναι αλήθεια;” Η φωνή σου υπάρχει και θα δυναμώσει ξανά.
- Σκέψου να ζητήσεις βοήθεια από ειδικό. Ένας θεραπευτής εξειδικευμένος στη ναρκισσιστική κακοποίηση μπορεί να σε βοηθήσει να αποκαταστήσεις την αυτοεκτίμησή σου και να ξαναβρείς τον εαυτό σου.
Το gaslighting δεν είναι απλά χειραγώγηση. Είναι ψυχολογικός πόλεμος. Και όμως, μπορείς να ανακτήσεις τη δύναμή σου.
Με γνώση, υποστήριξη και τα σωστά εργαλεία, μπορείς να ξαναχτίσεις την πραγματικότητά σου και να μπεις σε σχέσεις με σεβασμό, φροντίδα και ισορροπία.Αν θέλεις να μάθεις περισσότερα για το πώς μπορείς να ξεφύγεις από ναρκισσιστικές συμπεριφορές, μπορείς να μου στείλεις μήνυμα στο efi@efimesitidou.com